BRON: IDEALISTA Auteur: @Ana P. Alarcos 16 maart 2022, 6:04
We zitten in een tijd van maximale onzekerheid. Op hol geslagen inflatie, een oorlog in Europa, zwakker dan verwachte groei, rekeningen die niet stoppen met stijgen ... en zonder dat de economie volledig is hersteld van de klap van de pandemie die twee jaar geleden uitbrak.
Het huidige scenario vervult burgers met twijfels en zorgen, vooral degenen die een hypotheek hebben afgesloten of op zoek zijn naar financiering om een huis te kopen. En het is niet voor minder: beetje bij beetje neemt de kans op rentestijgingen toe en daarmee een stijging van de prijs van leningtermijnen. Een extra uitgave ten opzichte van de huidige extra kosten van het winkelmandje, basis huishoudelijke diensten of vervoer.
Maar zijn er redenen tot bezorgdheid? Krijgen we dit jaar renteverhogingen? Welke maatregelen kunnen worden genomen om de inflatie in te dammen? Wat kunnen gezinnen doen om zichzelf te beschermen tegen wijdverspreide prijsstijgingen? Economen en hypotheekmarktexperts leggen uit wat we de komende maanden kunnen verwachten en waarom het zo moeilijk is om direct een oplossing te vinden.
Stijgt de rente in 2022?
Het is nog niet duidelijk, al gaat de markt ervan uit dat er na de zomer in ieder geval een rentestijging komt. De prijs van geld bevindt zich sinds het voorjaar van 2016 op een historisch dieptepunt van 0,0%, hoewel de escalatie van de inflatie, die in het eurogebied in januari en februari records heeft gebroken en in landen als Spanje, op zijn hoogste niveau in meer dan drie decennia is geweest, het zou kunnen leiden tot de eerste renteverhoging sinds 2011.
Santiago Carbó, directeur financiële studies bij de Foundation of Savings Banks (Funcas), zegt dat de stijging van de prijs van geld "een van de grote onbekenden van het jaar is." "In een centraal scenario zou de ECB wachten tot volgend jaar omdat haar aannames om dit te doen (inflatie gedreven door min of meer tijdelijk beperkte schokken en herstel nog niet voldoende robuust) er nog steeds zijn. Het probleem is dat, als de inflatie aanhoudt, het scenario behoorlijk ingewikkeld wordt. En de realiteit is dat het al zeer waarschijnlijk langer zal duren dan de lente, die breekt met de inflatieverwachtingen voor 2022 en het scenario voor de ECB verandert. Aangezien zijn mandaat is om de inflatie onder controle te houden – en in de eurozone bijna 6% is – is de beslissing ingewikkeld en zal de druk toenemen."
Miguel Córdoba, hoogleraar Financiële Economie aan de CEU-San Pablo Universiteit, is ook van mening dat "de druk op de ECB om de rente te verhogen onbedwingbaar zal zijn, evenals om te stoppen met het kopen van staatsobligaties of om te stoppen met het geven van al het geld dat ze willen aan de banken." En hij legt uit dat de drie cijfers (rente, schuld en liquiditeit) "facilitators zijn van inflatie en als geld ongecontroleerd stroomt, kunnen de prijzen blijven stijgen. Maar als het wordt beperkt, omdat er niet genoeg geld is of erg duur is, neemt de vraag af en moet het aanbod zich aanpassen aan het nieuwe scenario. Dus ik denk dat de rente dit jaar zal stijgen, ook al zullen het kleine, gespreide verhogingen zijn."
Gonzalo Bernardos, hoogleraar Economie aan de Universiteit van Barcelona (UB), bevestigt op zijn beurt dat "de huidige tarieven van 0,0% voorbij zijn". Volgens hem "zijn we er vrijwel zeker van dat er in de tweede helft van het jaar een stijging van de rente zal zijn, hoewel de twijfel is of de ECB ze met 0,25% of tot 0,75% zal verhogen". Maar voordat hij de prijs van geld duurder maakt, herinnert Bernardos eraan dat de monetaire en financiële autoriteit een andere buitengewone maatregel moet intrekken, de aankoop van schulden, waarvan hij verwacht dat het uiterlijk in juni zal doen.
Voor Manuel Romera, directeur financiële sector aan de IE Business School, zal alles afhangen van het niveau waarop de inflatie bereikt. "Als de oorlog tussen Rusland en Oekraïne te lang duurt en niet binnen enkele dagen wordt opgelost, zal er voldoende inflatie zijn zodat de ECB geen andere keuze heeft dan de rente dit jaar te verhogen. of", zegt hij.
Is het conflict tussen Rusland en Oekraïne de trigger geweest voor de situatie?
Economen herinneren eraan dat er al hoge inflatie was voor het uitbreken van de oorlog in Oost-Europa. In die zin herinnert Cordoba eraan dat "de toename van grondstoffen, zeevervoer, energie, halfgeleiders, enz., al vele maanden aan de gang is. Het Oekraïense conflict verergert gewoon wat al heel erg was".
Bernardos voegt eraan toe dat de oorlog de inflatie heeft veranderd van een eenmalig probleem in een blijvend eenmalig probleem, dat centrale banken zal dwingen om te handelen: met name om de rentetarieven te verhogen en de economische activiteit te reguleren om de escalatie van prijzen te beheersen.
Romera herinnert eraan dat de inflatie in de eurozone al dicht bij 6% lag voor de invasie van Oekraïne door Russische troepen, maar het conflict en de huidige energiecrisis zouden het cijfer tot dubbele cijfers kunnen brengen. Funcas verwacht voorlopig een CPI in Spanje van 8,6% in maart, wat volgens de historische reeks van de INE het hoogste zou zijn sinds de zomer van 1986.
Is er een einde gekomen aan het tijdperk van de goedkoopste hypotheken in de geschiedenis?
De minimale hypotheekrente bereikte in 2021 een laagterecord, maar experts gaan ervan uit dat de rente vanaf nu zeker zal stijgen.
Gonzalo Bernardos benadrukt dat "wat er de afgelopen jaren is gebeurd niet normaal is, maar iets volkomen ongewoons. Daarom moeten we nu de rente verhogen, een stijging van de Euribor en waarschijnlijk zullen we binnen 5-10 jaar de Euribor boven het historische gemiddelde zien (dat momenteel boven de 1,8%) ligt, omdat de economische omstandigheden zijn veranderd. "
Juan Villén, directeur van idealista/hipotecas, gelooft ook dat de koersen de bodem hadden kunnen raken. "De Euribor is al gestegen en ziet er niet naar uit dat deze zal terugkeren naar dieptepunten", terwijl "de tarieven van nieuwe operaties stijgen, vooral de vaste die het meest zijn getroffen door de stijging van de langetermijnrentecurve. Sommige banken hebben zelfs, rekening houdend met een toekomstige stijging van de Euribor, de spread van hun nieuwe variabele hypotheken iets verlaagd."
Miguel Córdoba is van mening dat de rente op hypotheken niet verder kan dalen en benadrukt dat op het moment dat de ECB de rente begint te verhogen, de Euribor dat zal doen en de hypotheekrente zal stijgen. "We zullen dit in de komende maanden beginnen te zien, hoewel de cyclus van verhogingen 12 maanden zal duren om te voltooien, omdat hypotheken meestal jaarlijks worden verlengd."
Worden kortlopende hypotheken erg duur?
Experts zijn het erover eens dat er geen erg agressieve toename zal zijn, maar dat de stijgingen klein en gespreid in de loop van de tijd zullen zijn.
Leyre López, een analist bij de Spaanse Hypotheek Vereniging (AHE), is van mening dat "ongeacht de beslissingen van de ECB, we een zeer gunstig renteklimaat zullen blijven zien. Het feit dat hypotheken tot op zekere hoogte duurder kunnen worden, betekent niet dat de rente op een relatief hoog niveau zal zijn, omdat ze uitgaan van minimale records. "
Gonzalo Bernardos van zijn kant gokt erop dat hypotheken in 2022 en 2023 goedkoop blijven, hoewel minder dan ze tot nu toe zijn geweest.
Moeten gezinnen zich zorgen maken?
Hoewel op korte termijn geen sterke stijging van de hypotheekprijzen wordt verwacht, zal de mogelijke stijging van de rente een stijging van de maandelijkse termijnen betekenen, wat een extra uitbetaling voor huishoudens zal worden en die zal worden toegevoegd aan die van het winkelmandje, Binnenlandse rekeningen of transport Over het algemeen is dit een zorgwekkend scenario voor huishoudens, aldus de geraadpleegde economen.
Miguel Córdoba herinnert er bijvoorbeeld aan dat "de lonen in Spanje niet zijn zoals Europeanen" en dat "veel burgers en gezinnen met moeite aankomen aan het einde van de maand". Volgens een UGT-rapport, gebaseerd op OESO-gegevens, is het gemiddelde reële loon van werknemers in Spanje deze eeuw tot nu toe gedaald. Concreet is het in twee decennia met 1,1% gedaald, terwijl het op het gebied van de gemeenschappelijke munt met meer dan 12% is gestegen.
Daarom zullen "de energietoenames en het voorzienbare voedsel noodzakelijkerwijs de kosten van het winkelmandje beïnvloeden, en het is niet hetzelfde dat een Europeaan die 3.000 euro per maand rekent, zijn vrijetijdsuitgaven een beetje moet beperken of minder naar restaurants moet gaan, dan een Spaanse mileurista die als hij 50 euro per maand moet betalen de verwarming moet uitschakelen Of stop met het wekelijks eten van vlees of vis omdat het hem niet bereikt. Het probleem vangt ons op in een situatie van zwakte die de regering weinig vrijheidsgraden laat, ongeacht haar politieke oriëntatie", benadrukt Córdoba.
Hoe bescherm je jezelf tegen de huidige situatie?
Experts raden hypotheekhouders aan om te overwegen over te stappen op een vaste hypotheek om het renterisico te elimineren, en dat, als ze vastbesloten zijn om de verandering aan te brengen, ze dit onmiddellijk doen.
"Hypotheekhouders die een lening hebben die verwijst naar de Euribor zijn al te laat. Ze moesten eerder slim zijn geweest en voor de vaste rente hebben gekozen. Veel consumenten hebben gemerkt dat ze voor een variabele rente minder betaalden dan voor een vast tarief en hebben er geen rekening mee gehouden dat de hypotheek soms tot 25 of 30 jaar wordt afgesloten. Desondanks is mijn aanbeveling dat je opschiet en profiteert van de aanbiedingen die nog steeds op de markt zijn. Een vast tarief van 1,5% is om het zonder nadenken te nemen, en hoewel het duurder is dan ze drie maanden geleden hadden kunnen hebben, is het veel goedkoper dan wat degenen die de komende jaren lenen zullen betalen," legt Gonzalo Bernardos uit.
Het hoofd idealista/hypotheken is het met de econoom eens en stelt dat "degenen die vaste hypotheken hebben, rustig kunnen slapen. Aan de andere kant moeten degenen die variabele hypotheken hebben, nadenken over het al dan niet overstappen naar vast, zelfs als dit op korte termijn betekent dat ze een hogere vergoeding moeten betalen, vooral als ze niet erg comfortabel zijn in inkomen, omdat ze in de problemen zouden komen als de Euribor veel opveert. "
Villén herinnert eraan dat, met de huidige omstandigheden, als de Euribor boven de 1% ligt, een vaste hypotheek vandaag goedkoper zal zijn dan een variabele. En hoewel we de Euribor in 2022 waarschijnlijk niet op dat niveau zien, moet eraan worden herinnerd dat de hypotheek een langlopende lening is.
"Wie in die situatie zit, moet zo snel mogelijk overstappen op een vaste rente, want vaste hypotheken worden zeker duurder naarmate we rentestijgingen zien, en dan is de window of opportunity verloren gegaan. Daarom, als je veiligheid wilt, beter vandaag dan morgen," benadrukt Villén.
José Luis Martínez Campuzano, woordvoerder van de Spaanse Vereniging van Banken (AEB), benadrukt dat de sector "er volledig op vertrouwt dat de Europese Centrale Bank bank de passende maatregelen zal nemen om de inflatie onder controle te houden, ook het risico op stijgende inflatieverwachtingen beperken." Op hun beurt, voegt hij eraan toe, "zullen banken al het mogelijke doen om consumenten te blijven beschermen en helpen in een scenario dat zo moeilijk is als het huidige, zoals ze deden tijdens de pandemie. Het is belangrijk dat klanten met hun entiteit praten in geval van twijfel of bezorgdheid die ze hebben", zeggen ze van de financiële werkgevers.
Welke maatregelen kunnen worden genomen om de inflatie te beteugelen naast het verhogen van de rente?
Experts geloven dat de oplossingen in handen zijn van het lichaam onder leiding van Christine Lagarde. Volgens het Financial Studies-rapport van funcas heeft "energie op dit moment een fundamenteel gewicht in de inflatie in het eurogebied en kan de ECB er weinig aan doen. Wat mogelijk is, is dat, om zorgwekkende situaties in schuld- en risicopremies te voorkomen, de monetaire autoriteit een liquiditeits- en activa-aankoopprogramma moet ontwerpen om de programma's te vervangen die nu opraken. Zeker als het gedwongen wordt om eindelijk de rente te verhogen en dus de kosten van schulden te benadrukken."
Miguel Córdoba richt zich ook op de monetaire autoriteit en benadrukt dat alleen zij kan beslissen over de tarieven, dus "we zijn volledig afhankelijk van de acties van de ECB." Wel ziet de hoogleraar Financiële Economie aan de CEU-San Pablo Universiteit ruimte voor actie in de energiemarkt.
"Alleen de EU kan besluiten om de 'marginalistische' markt te veranderen die ervoor zorgt dat internationale MWH-prijzen worden verhandeld tegen de maximale prijs van alle energiebronnen. Het enige wat de Spaanse regering kan doen, is een overeenkomst sluiten met de Spaanse energiebedrijven, die 95% van de elektriciteits- en gasbehoeften produceren, zodat zij geen energie tegen internationale prijzen in rekening brengen, aangezien zij goedkopere langetermijncontracten hebben, naast het feit dat kernenergie en hernieuwbare energiebronnen niet worden beïnvloed door de toename van gas." Een ander mogelijk alternatief is om afspraken te maken met Sonatrach, het Algerijnse gasbedrijf, "zodat het ons de komende jaren permanent van gas voorziet tegen een redelijke gemiddelde prijs." Daarnaast acht hij het noodzakelijk om wereldwijd een akkoord te bereiken over prijzen om te voorkomen dat het in een scenario van "stagflatie terechtkomt, waaruit het heel moeilijk is om eruit te komen", omdat dit het naast elkaar bestaan van variabelen zoals hoge inflatie, lagere economische groei en een hoge werkloosheid zou betekenen.
Er is ook een open debat over de gepastheid van belastingverlaging om te proberen de energieoverschrijding te compenseren. Voor de directeur van de financiële sector aan de IE Business School: "fiscale beleidsmaatregelen kunnen door overheden worden genomen. Dat wil zeggen, lagere belastingen om de inflatie te compenseren, economisch vertrouwen te wekken en de particuliere sector te laten ademen." Deze maatregelen worden reeds overwogen door de Uitvoerende Macht en ook door Brussel.
Gonzalo Bernardos waarschuwt echter dat een belastingverlaging ook kan leiden tot een toename van de economische activiteit en een toename van de vraag naar goederen, wat een afkeer van inflatie zou kunnen zijn. Daarnaast denkt hij dat het overheidstekort zou toenemen, wat de risicopremie zou opdrijven en 'tot meer ongewenste gevolgen zou kunnen leiden dan de huidige'. "We hebben geen andere keuze dan economisch te lijden", concludeert de hoogleraar Economie aan de Universiteit van Barcelona.
